Cystersi zostali sprowadzeni do Krzeszowa przez księcia Bolka I Surowego z Henrykowa w 1292 r. na miejsce benedyktynów. W XVII w. powstało popularne bractwo św. Józefa. Najpierw wzniesiono kościół nazwany jego imieniem, a następnie świątynię klasztorną, kalwarię, dom gościnny opata, Mauzoleum Piastów z linii świdnicko-jaworskiej.
W 1770 r. rozpoczęto budowę kościoła klasztornego pw. Wniebowzięcia NMP, który obecnie jest największą barokową świątynią Śląska, uznawany za perłę baroku. Dominującym elementem wnętrza jest 24-metrowy ołtarz główny ozdobiony m.in. posągami 9 chórów anielskich. Centralne miejsce zajmuje cudowny obraz Bogurodzicy, datowany na XIII wiek (najstarsza ikona w Europie Środkowej).
Kościół św. Józefa zbudowano w latach 1690 – 1696, służył jako świątynia parafialna dla ludności Krzeszowa i bractwa św. Józefa liczącego w szczytowym momencie 100 tys. osób. Projektanci wnętrza wzorowali się na kaplicy sykstyńskiej. Malarz Michał Willmann, zwany śląskim Rembrandtem, stworzył tu ogromne dzieło, liczące ponad 50 polichromii będące największy zbiorem fresków w Europie na północ od Alp. Po 1741 r., gdy Śląsk zajęły Prusy klasztor uległ sekularyzacji, wyposażenie wywieziono do Wrocławia, a kościół zakonny stał się parafialnym. W 1919 r. budowlę przejęli benedyktyni z Pragi, a podczas wojny hitlerowcy. Po wojnie w klasztorze zamieszkały siostry benedyktynki wysiedlone ze Lwowa. W 2004 opactwo zostało uznane za pomnik historii.
